الگوهای فیزیکی غارها

• غارهای شاخه‌ای رایج‌ترین الگوهای غار هستند و در نزدیک گودال‌هایی ایجاد می‌شوند که آب‌های زیرزمینی آن‌جا تقویت می‌گردند. هر گذرگاه یا شاخه‌ای، از منبع تقویت جداگانه‌ای تغذیه می‌شود و به شاخه‌های پایین دست متصل می‌گردد.
• غارهای شبکه زاویه‌ای از درزهای متقاطعی از سنگ‌های کربنات ایجاد، و دارای شکستی هستند که با فرسایش شیمیایی پهن شده‌اند. این شکست‌ها مسیرهای بلند، باریک و راستی را ایجاد می‌کنند که در حلقه‌های گسترده بسته ادامه دارند.
• غارهای بخیه‌ای مانند جریان‌های بافتی سطحی هستند که مسیرشان جدا می‌شود و سپس با زه‌کشی‌های رو به‌ پایین برخورد می‌کنند. آن‌ها اغلب در طول یک بستر یا سازه شکل می‌گیرند و تنها بندرت از بسترهای پایین‌تر و بالاتر عبور می‌کنند.
• غارهای اسفنجی زمانی ایجاد می‌شوند که حفره‌های محلول از مخلوط آب‌های گوناگون شیمیایی به یکدیگر متصل می‌گردند. حفره‌های از یک الگو که دارای سه بعد اند و رندمی می‌باشند، مشابه یک اسفنج اند.
• غارهای شاخک‌شکل، اتاق‌ها، راهروها و گذرگاه‌های بزرگ بی‌قاعده را شکل می‌دهند. این اتاق‌های سه بعدی تصادفی، از بالا آمدن سطح آب‌های زیرزمینی ایجاد می‌شوند، که با آب غنی شده از هیدروژن سولفید، سنگ‌های کربناتی را می‌سایند.
• غارهای گودالی (غارهای عمودی، چاه‌ها یا حفره‌ها) از یک محور عمودی ساخته شده‌اند، نه یک گذرگاه افقی. آن‌ها ممکن است با یکی از الگوهای بالایی مرتبط باشند.

گونه‌های حیوانات ساکن در غارها

گونه‌های حیوانات ساکن در غار به این دسته‌ها تقسیم می‌شوند:

• تروگلوبایت‌ها گونه‌هایی هستند که تنها به غارها محدود می‌شوند مانند ماهی غارزی و سمندر غارزی
• تروگلوفایل‌ها گونه‌هایی هستند می‌توانند تمام عمر خود را در غار زندگی کنند، ولی در خارج غار نیز قادر به زندگی اند که شامل حشرات غارزی هستند
• تروگلوکسن‌ها گونه‌هایی هستند که از غار استفاده می‌کنند، ولی نمی‌توانند چرخه زندگی خود را در غار کامل کنند مانند خفاش خاکستری و خفاش بدون دم مکزیکی
• استثناها شامل مواردی هستند که در هیچ‌یک از دسته‌های ذکر شده جا ندارند

برخی نویسندگان برای اشکال آبی از واژگان جداگانه‌ای استفاده می‌کنند.

غارهای ایران

ایران از نگاه غارنوردان حدود دو هزار غار دارد. در ایران بیشتر از ۶۰۰ غار شناخته شده داریم. بسیاری از این غارها برای خیلی از مردم آشنا نیستند اما جزء محل های خاص و دیدنی کشورمان به حساب می آیند. برخی از این غارها برای بازدید همه باز هستند و برخی دیگر، تنها از نظر غارشناسی اهمیت دارند.