سنگ‌نگاره‌های تیمره

• 1396/10/07
• 0 کامنت
• 2387 تعداد بازدید

سنگ‌نگاره‌های تیمره پیشینهٔ وجود تمدن در این منطقه را نشان می‌دهد. تیمره نام قدیمی منطقه‌ای، مابین سه استان اصفهان، مرکزی و لرستان است. بیشتر این سنگ نگاره‌ها گویای دورانی است که بشر به ابزار نخستین شکار (سنگ‌های تیز) و رام کردن حیوانات و پس از آن کشاورزی و کاشت گیاهان روی آورد.

بزرگ‌ترین مجموعه سنگ نگاره‌های کشور شامل بیش از ۲۱ هزار قطعه، در تیمره قرار دارد که به بهشت سنگ نگاره‌های ایران مشهور است و تاریخ خط، زبان، نمادها، آیین‌ها و حتی محیط اقلیمی را از منظر سنگ نگاره‌ها می‌توان مورد مطالعه قرار داد.

درحالی که انسان امروزی تاکنون موفق به کشف هیچ پدیده تاریخی و هنری با قدمت چهل هزار سال نشده، با این وجود در منطقه تیمره قدمت بعضی از سنگ نگاره ها و تصاویر حیواناتی از جمله بزکوهی و نقوش سنگ نگاره ها حکایت از قدمتی ۴۰ هزار ساله دارد.

سنگ‌نگاره‌ها از لحاظ قدمت و تنوع نقوش، در دوره‌های تاریخی ایران براستی بی‌نظیر است و سیر تکاملی خط مانند خط سطری، هندسی، پهلوی، عربی، فارسی و عبری، در این سنگ‌نگاره‌ها وجود دارد. بزرگ‌ترین تابلوی سنگی کشور در منطقه تیمره شهرستان خمین، به مساحت ۴۰ مترمربع تصویر شده که به کتیبه بزرگ معروف است و در این تابلوی سنگی بیش از ۱۵۰ نقش یکجا جمع شده است.

تصاویر روی سنگ نگاره های تیمره

روی سنگ‌نگاره‌ها، تصاویری چون بزکوهی، قوچ کوهی، آهو، انسان (در حالات گوناگون و با ابزارهای متفاوت)، اسب، گرگ، شیر، شتر یک کوهان و دو کوهان، پلنگ، گراز، گوزن (مارال، شوکا، زرد ایرانی)، یوزپلنگ، گور، مار، لاک پشت و بسیاری از حیوانات ناشناخته دیگر مشاهده می‌شود که از این میان حدود ۷۵درصد نقوش به بز کوهی و قوچ اختصاص دارد که نماد سرزندگی، آبادانی و برکت است.

در یکی از سنگ‌نگاره‌ها در منطقه تیمره مردی، دست فرزند خود را گرفته و با شکار یک مار به او آموزش می‌دهد. در یکی دیگر از این سنگ‌نگاره‌ها، مردانی سوار بر اسب، به شکار قوچ‌ها پرداخته‌اند که نشان می‌دهد این منطقه در دوره‌های مختلف پیش از تاریخ، محل سکونت انسان بوده‌است.

در سنگ‌نگاره‌های جدید، نشانه‌هایی از زبانهای باستانی که بر پایه نمادنگاری و ایده نگاری است، دیده می‌شود. همچنین برخی از حروف نگاریهایی که تاکنون کارشناسان معنی آنها را در نیافته‌اند، در آثار به‌دست‌ آمده مشاهده شده‌ است.

سنگ نگاره های تیمره کجاست

سنگ نگاره های تیمره در میان صخره های تیمره در شهرستان خمین، در استان مرکزی قرار دارد. تیمره منطقه ای در سرچشمه رود اناربار، مابین محلات خمین و گلپایگان در نزدیکی روستای قیدو و مزاین است.