تنگه بلاغی

• 1397/03/14
• 0 کامنت
• 2708 تعداد بازدید

تنگه بلاغی یا تنگه هخامنشی، تنگهٔ دراز و گودی است که حدود ۱۲ کیلومتر درازا و ۲۰۰ تا ۵۰۰ متر عرض دارد ولی قابل عبور نیست زیرا رودخانه پلوار یا سیوند و درختان انبوه و جنگلی اطراف رود، عبور را مشکل کرده و تنها از کمر کوه که دارای راه باریکی است می‌توان گذشت. بلاغ در زبان ترکی به معنای چشمه است.

تنگهٔ بلاغی به موازات تنگهٔ سعادت آباد قرارگرفته ولی همانقدر که تنگهٔ سعادت آباد خشک می‌باشد این تنگه با صفا و پر درخت است و بدون شک در دوران شاهنشاهی هخامنشی و قرنها پس از آن راه مواصلاتی تخت جمشید و نقش رستم به پاسارگاد از همین راه بوده و از این شهر به سوی هگمتانه می‌رفتند. در واقع تنگه بلاغی در دوران پادشاهی هخامنشیان در مسیر راه شاهی یا جادهٔ سلطنتی قرار داشته است. این شاهراه نخستین جاده بین‌المللی شناخته شده جهان است.

راه شاهی جاده ای است که ساخت آن به فرمان داریوش بزرگ هخامنشی، از سارد (پایتخت لیدی) آغاز و پس از اتصال پاسارگاد به تخت جمشید، به شوش کشیده شد و از همان زمان به راه شاهی معروف شد. داریوش شاه بارها و بارها برای اداره امور کشوری و برگزاری جشن های بهاره در تخت جمشید، با ارابه ویژه خود از این راه عبور کرده است.

کاوش ها و آثار کشف شده در تنگه بلاغی

برپایه داده‌های جدید، تنگهٔ بلاغی تنها یک گذرگاه کوهستانی نبوده و در دوره‌های گوناگون از رونق بالایی برخوردار بوده‌است. قدیمی‌ترین آثار کشف شده تا کنون، متعلق به ۷۵۰۰ سال پیش است. در این محل آثاری از دوره‌های پارینه‌سنگی، نوسنگی، ایلامی (۲۷۰۰–۶۴۵ پیش از میلاد)، هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان و اوایل دورهٔ اسلامی بدست آمده‌است.

بر اساس بررسی‌های صورت گرفته در تنگه بلاغی (از پوزه کوه کوچک در شمال تا روستای رحمت آباد در جنوب تنگ بلاغی) تاکنون بیش از ۱۴۰ اثر باستانی از دوره پیش از تاریخ تا دوره اسلامی شناسایی شده‌است.

آثار کشف شده عبارتند از:

• مهر سنگی قهوه‌ای رنگ ۵۵۰۰ ساله با نقوش افقی به اندازه دایره با قطر دو سانتیمتر
• خمره ذخیره آذوقه (کوزهٔ سفالی ۱۲۰ کیلویی که بزرگ‌ترین کوزه‌ای است که تا به حال در ایران یافت شده‌)
• بیش از ۷ کیلومتر مرز سنگی مربوط به دوران اشکانی
• دو اسکلت دفن شده به همراه اشیاء در گور
• کارگاه شراب سازی
• کارگاه سفال‌سازی ۷۵۰۰ ساله
• محوطه باستانی ۷۰۰۰ ساله
• یک روستای هخامنشی با دیوارهای دفاعی و لوله‌های سفالی دفع فاضلاب
• گورستان ۶۰۰۰ ساله
• یک گورستان کلان سنگی ساسانی
• بقایای دوران ایلامی
• حوض ساخته شده از لاشه سنگ با اندود گچ

در پی کشف تکه‌هایی از لوله به قطر حدوداً ۳۰ سانتی متر و به رنگ خاکستری مربوط به دوران شاهنشاهی هخامنشیان، نظر باستان شناسان مبنی بر اینکه این منطقه تنها شامل یک روستای کوچک بوده‌است، تغییر کرده و اکنون باور بر این است که این منطقه شامل یک شهر باستانی بزرگ است. به نظر باستان شناسان این لوله‌ها ممکن است برای انتقال فاضلاب یا آب مصرف می‌شده‌اند.

پوشش گیاهی تنگه بلاغی

رودخانه سیوند یا رودخانه بلاغی (که نام قدیمی آن پلوار بوده) از درون تنگه بلاغی عبور می کند که باعث سرسبزی و خرمی پوشش گیاهی تنگه شده‌است. زمین‌های واقع در حاشیه این رودخانه، غالباً جنگلی و پوشیده از درختان بنه، پسته‌وحشی و بادام کوهی است. وجود این رودخانه دائمی، باعث توجه جوامع انسانی در دوره‌های مختلف تاریخی به این دره شده‌است.

تنگه بلاغی کجاست

تنگه بلاغی، در جنوب غربی جلگه پاسارگاد و در شمال جاده جیسقان به قصرالدشت در دشت زیبای کمین در شهرستان پاسارگاد، در قسمت شمالی استان فارس، میان رشته کوه‌های زاگرس قرار دارد.