استان کرمان

استان کرمان یکی از استانهای جنوب شرقی ایران و مرکز آن شهر کرمان است. این استان از شمال به استان‌های خراسان جنوبی و یزد، از شرق به استان سیستان و بلوچستان، از جنوب به استان هرمزگان و از غرب به استان های فارس و یزد محدود است.

تاریخچه استان کرمان

از لحاظ تاریخی سابقه سکونت و استقرار انسان در دیار کرمان به هزاره چهارم قبل از میلاد می رسد. این منطقه یکی از قدیمی ترین نواحی ایران به شمار می رود.

کرمان در زمان هخامنشیان بخش عظیمی از شهر ساتراپی فارس به شمار می‌رفت. پیش از ظهور اسلام، اعراب به این ناحیه مهاجرت کرده بودند. پس از آن که کرمان به تصرف مسلمانان درآمد، بسیاری از مردم آن به سیستان و خراسان یا به کوه ها گریختند و همچنان بر دین زردشت باقی ماندند. چون کرمان از مرکز خلافت بسیار دور بود، پناهگاه خوارج شد و مرکزشان بیشتر در جیرفت بود. در سال ۱۰۲ هجری قمری تسلط بنی امیه بر سرزمین کرمان بیشتر شد.

این سرزمین با روی کار آمدن دولت هایی چون سامانیان، دیلمیان، آل بویه و سلاجقه، جزو مناطق زیر سلطه آنان به شمار می رفت.  هم زمان با حمله چنگیز خان مغول به خراسان، خوارزم شاهیان بر کرمان تسلط یافتند و به طور رسمی سلسله قراختاییان را تاسیس کردند. بعد از به روی کار آمدن دولت تیمور گورکانی و انقراض حکومت قراختاییان، این منطقه به تصرف وی در آمد ولی بعدها سلسله های قراقویونلو و آق قویونلو به ترتیب کرمان را جزو متصرفات خود در آوردند.

در سال ۱۲۰۹ هـ. ق، ماجرای پناهنده شدن لطفعلی خان زند به کرمان، حمله آقامحمدخان وفاجعه قتل و نیز کورکردن عده ی زیادی ازمردم کرمان، فرار لطفعلی خان به بم و کور کردن او از اوراق سیاه این عصر محسوب می شود.

نام گذاری استان کرمان

نام کرمان از نام یکی از ده شاخه اصلی پارسیان که به جنوب ایران آمدند گرفته شده‌است. شاخه‌های اصلی پارسیان اینها بودند: پاسارگادی، مارافی، کرمانی، ماسپی، پانتیالی، دِروسی، دایی، مَردی، دروپیکی و ساگارتی.

کرمان درگذشته نام های دیگری چون بوتیا، کارمانیا، گواشیرو...داشته، اما درمجموع این نظر که کارمان (کار به معنی تلاش وسازندگی، مان به معنای محل و مکان) درطول زمان به کرمان تبدیل شده بیشتر مانوس و منطقی است. برخی عقیده دارند که کرمان دگرگون شده کلمه کریمان است و عده ای نیز آن را مشتق از کارمانیا قدیم به معنی جایگاه دلاوری و نبرد ذکر می کنند. در حالی که تواریخ عرب و یهود، کرمان را فرزند هیتال یا هپتال از نبیره های نوح می دانند، کتب فارسی از طهمورث به عنوان جد وی یاد می کنند. هرودوت از شش نژاد فارسی نام می برد که یکی از آن ها گرمانیان است.

مناطق گردشگری استان کرمان

باغ شاهزاده ماهان
1396/10/22 0 0

باغ شاهزاده ماهان یا باغ شازده ماهان یکی از باغ‌های تاریخی ایران به شمار می‌رود و مربوط به پایان دوره قاجاریه است. این باغ از یادگارهای عبدالحمید ...

گروه(ها):
ادامه مطلب
گنبد جبلیه
1396/09/24 0 0

گنبد جبلیه گنبد بزرگ و عجیبی از سنگ و گچ است. این گنبد هشت ضلعی به گنبد گبری نیز شهرت دارد. تنها ساختمان سنگی کرمان همین گنبد جبلیه است ...

گروه(ها):
ادامه مطلب
حمام گنجعلیخان
1396/09/24 0 0

حمام گنجعلیخان یکی از بناهای مجموعه گنجعلی خان در شهر کرمان است که در سال ۱۰۲۰ ه.ق (۱۶۱۱ میلادی) ساخته شده‌ است. مجموعه گنجعلیخان یا میدان ...

گروه(ها):
ادامه مطلب
ارگ بم
1396/07/28 0 0

ارگ بم بزرگترین سازهٔ خشتی در جهان بود که محل آن در نزدیکی شهر بم در استان کرمان در جنوب شرقی ایران قرار دارد. این بنا پیش از سده ۵ پیش از میلاد ...

گروه(ها):
ادامه مطلب

اقوام و زبان استان کرمان

تقریباً تمامی مردم شهر کرمان همچون سایر مناطق مرکزی ایران از قوم آریایی و فارس می‌باشند. اما در قرون گذشته در مواردی اقوام مختلفی خصوصاً از اقوام و عشایر ترک آسیای میانه به مناطقی از استان کرمان کوچ داده شده‌اند و همچنین تعدادی از عشایر لر و لک و نیز طوائفی از قوم بلوچ نیز در ادوار گذشته به این استان مهاجرت کرده‌اند.

در شهر کرمان زبان اهالی زبان فارسی و لهجه کرمانی می‌باشد. از آنجا که استان کرمان پهناورترین استان ایران است به دلیل مهاجرت اقوام مختلفی از جمله ترک، لر، لک و بلوچ به منطقه کرمان در طول تاریخ، تنوع زیادی در لهجه و گویش محلی در شهرستان‌های مختلف این استان نیز ایجاد شده و هم اینک گویش‌ها و لهجه‌های متفاوت و متنوعی در این استان به چشم می‌خورد.

صنایع دستی استان کرمان

پته دوزی، مسگری، فرش و قالی کرمان، انبر و چاقو راینی، منسوجات دستباف مانند ترمه، شال بافی، گلیم شیریکی پیچ و ...

سوغات استان کرمان

زیره، پسته، گردو، عطر و عرقیات بافت و بردسیر، گردوی بافت و نواحی سردسیر، گلاب بردسیر، خرما و مرکبات در نواحی گرمسیر، حنا، داروهای گیاهی، شیرینی‌های خاصی مثل کلمپه، کماج سهن، حلوا، خرما، حاجی بادام و حاج پسته و مسقطی سیرجان و قاووت یا قوتو و ...

غذاهای محلی استان کرمان

آبگوشت بادمجان و کشک، آبگوشت زیره، آش کدو، آش گندم شیر، اوماچ آش، سیراب بنه، بز قورمه، خورش آلوچه، خورش به آلو، زیره پلو، کشک کدو، کشک سیب، لپه پلو با زیره، مجور کدو، حلیم بادمجان و ...

مشاهیر استان کرمان

خواجوی کرمانی، ابوحامد کرمانی، ابوعبدالله محمد بن عیسی ماهانی، شاه نعمت‌الله ولی، میرزا رضا کرمانی، احمد مجدالاسلام و ...

آب و هوای استان کرمان

تنوع آب و هوایی استان کرمان به دلیل شرایط خاص اقلیمی در خور توجه‌ است. در نتیجه این شرایط اقلیمی، در نواحی شمال، شمال غربی، آب و هوا خشک، در جنوب و جنوب شرقی گرم و مرطوب و درجنوب غربی و مرکز سرد و کوهستانی است.