استان مازندران یکی از استانهای شمال ایران و مرکز آن شهر ساری است. این استان، از شمال به دریای خزر، از جنوب به استان های سمنان، تهران و البرز، از شرق به استان گلستان و از غرب به استان‌های قزوین و گیلان محدود است.

تاریخچه استان مازندران

دو قبیله بسیار قدیمی و مقتدر در کرانه جنوبی دریای خزر ساکن بودند. طپورها (تپورها) که نام طبرستان از آن هاست و همچنین قبیله آماردها که گویند نام شهر آمل از نام آن ها گرفته شده است. درباره‎ تاریخ باستانی استان مازندران اطلاع زیادی دردست نیست و اساسا‏‏ وضع اقلیمی آن اجازه نمیدهد ابنیه و آثار معماری پایدار بمانند.

بعداز غلبه آریایی‌های مهاجم و مهاجرت بومیان، ساکنان جدید پس از مدتها، ظاهرا، زیرفرمان هخامنشیان قرار گرفتند. در کتیبه بیستون سرزمین مازندران به نام پشتخوارگی و در اوستا پزشخوارگر آمده است و به نظر میرسد که مازندران جزو قلمرو اشکانیان بوده است.

مازندران همچون گیلان در دوره اول فتوحات اعراب تحت تصرف مسلمانان قرار نگرفت و در زمان بنی عباس ضمیمه گشت. درقرن چهارم و پنجم هجری، طبرستان میدان کشمکش سلسله‎ آل زیار و آل بویه از یک طرف و سامانیان و غزنویان ازطرف دیگر شده بود، اغلب اوقات طبرستان تحت اداره اموای آل زیار بود.

مازندران اولین پایگاه اسلامی و شیعه دوازده امامی است و خاندان مرعشی و خاندان ناصرالحق اطروش هم در مازندران به پایتخت گری آمل بوده‌اند. مازندران تا زمان قاجاریه، به مرکزیت بارفروش (بابل) اداره می شد. این شهر، تا اواسط دوران قاجاریه، حاکم نشین مازندران بوده است.

نام گذاری استان مازندران

نام کهن و اصلی مازندران طبرستان است که در واقع تپورستان بوده و علت نامگذاری آن وجود قوم تپور می‌باشد.

برخی ریشه نام مازندران را آمیخته‌ای از ماز به معنی بزرگ و نیز میانه، ایندیرا و آن پس وند مکان دانسته‌اند و در نتیجه عبارت مازیندیران را به معنی جایگاه دیو بزرگ، ایندیرا می‌دانند. گواه آن را هم شاهنامه دانسته‌اند که در آن از مازندران به عنوان جایگاه دیو سفید نام برده‌است و نیز ایندیرا را کوهی در میانه این سرزمین دانسته‌ است.

برخی نام مازندران را به شکل ماز + اندر + آن می‌دانند. ماز در زبان مازندرانی به زنبور عسل گفته می‌شود و کسانی که این ریشه یابی را پذیرفته‌اند معنای مازندران را، جایی که زنبورعسل در آن هست، می‌دانند. به باوری دیگر، نام مازندران برگرفته از کوه ماز است. پس مازندران سرزمینی است که کوه ماز در آن جای دارد (ماز+اندر+آن).

عده‌ای نیز به این دلیل که سابقاً این سرزمین مملو از گوزن بوده و مازن نیز به معنای گوزن بوده و از طرفی دران را نیز به معنای درندگان می‌باشد اینطور استنباط کرده‌اند که دران به معنای درنده کنایه از ببر مازندران است و چون این سرزمین در گذشته مملو گوزن و ببر بوده مردم آن سرزمین را به این نام خواندند.

مناطق گردشگری استان مازندران