استان خراسان رضوی یکی از استانهای شمال شرق ایران و مرکز آن شهر مشهد است. این استان از شمال به جمهوری ترکمنستان، از شمال غربی به استان خراسان شمالی، از شرق به کشور افغانستان، از جنوب به استان خراسان جنوبی و از غرب و جنوب غربی به استان های سمنان و یزد محدود میباشد.
محدوده کنونی استان خراسان شمالی از دیرباز بخشی از خراسان بزرگ بوده و تاریخ آن با سایر قسمت های خراسان بزرگ در هم تنیده است. خراسان، در طول تاریخ شاهد ظهور و سقوط سلسلهها و دولتهای بسیاری در قلمرو خود بودهاست. اقوام مختلف اعراب، ترکها، کردها، مغولها، ترکمنها و افغانها زمان به زمان به این منطقه تغییرات را به ارمغان آوردهاند. استان خراسان رضوی، قسمت نسبتاً کوچکی از خراسان تاریخی است.
قدیمیترین آثار حیات انسانی در ایران، شامل تعدادی ادوات و دستافزارهای سنگی با قدمت تخمینی ۸۰۰ هزار سال قبل، متعلق به دوران پارینه سنگی قدیم، از بستر رودخانه کشف رود مشهد بهدست آمدهاست. در حالیکه قدیمیترین مکانهای استقرار انسان، حداکثر با قدمت ۱۰۰ هزار سال در نواحی دیگر ایران نظیر آذربایجان، لرستان و غیره شناسایی شدهاند.
مهمترین مقطع تاریخ خراسان در سرآغاز دوران تاریخی ایران با ورود اقوام آریایی به فلات ایران پیوند میخورد. در این واقعه که در آغاز هزاره اول ق. م اتفاق افتاد، آریاییها تازهوارد از طریق خراسان به سمت مرکز ایران پیش رفتند و بخش اعظم آنها آنچنان که از توصیفات اوستا برمی آید، در خراسان و سیستان مستقر شدند و شاید به همین دلیل است که عمده حوادث آغاز تاریخ ایرانیان که در دو منبع اوستا و شاهنامه فردوسی ذکر شدهاست در مشرق ایران و در واقع در خراسان بزرگ رخ میدهد.
استان خراسان رضوی تا ۱۳۸۳، بخشى از استان پهناور خراسان بود، ولى در این سال با مصوبه مجلس شورای اسلامی و براساس تقسیمات جدید کشورى، از آن منفک شد و خود به استانی مستقل تبدیل گردید.
بر اساس نظر محققین، واژه خراسان بازمانده گونه کهن واژه «خاور» و متشکل از دو جزء «خور» به معنای خورشید و «آسان» به معنی آمدن است. یعنی جایی که خورشید از آن برمی آید و چون این منطقه در خاور ایران قرار گرفته, این وجه تسمیه به نظر درست می آید. واژهٔ رضوی در نام این استان، به مقبرهٔ علی بن موسی الرضا در مرکز این استان اشاره دارد.
کوهسنگی، نام کوه مشهور و نیز اولین پارک بزرگ در شهر مشهد است که در میان تفرجگاههای این شهر از قدمت و شهرت خوبی برخوردار است. در حال حاضر ...
مجتمع تجاری - تفريحی - اقامتی آرمان، با مساحت کل ۱۰۵۳۵ متر مربع، يکی از پاساژها و مراکز اقامتی جديد و مدرن شهر مشهد است که در نزديکی حرم امام رضا (ع) ...
دره شمخال که نام خود را از روستایی کوهپایهای به همین نام گرفته، از شمال شرقی به کوه آسلمه و از جنوب شرقی به رودخانه دائمی کال شمخال محدود ...
آسبادهای نشتیفان یکی از عظیم ترین آسیابهای بادی جهان بوده و مجموعه های خشت، گل و چوب بازمانده از دوره ی صفویه است. براساس تحقیقات ...
مناره خسروگرد (میل خسروجرد) در سال ۵۰۵ هجری قمری به دستور تاج الدوله ابوالقاسم بن سعید مصادف با حکومت سلجوقیان احداث شدهاست. بر اساس ...
برج فیروزآباد قلعه ای بسیار قدیمی است که مناره آجری آن که ۱۸ متر ارتفاع دارد، از قرن هفتم هجری هم چنان پابرجاست، ولی ارتفاع اولیه اون بیشتر بوده ...
خیام، فیلسوف، ستاره شناس، ریاضی دان، رباعی سرای عاشق ایران و ایرانی، در هفتاد سال حیاتش، زندگی ساده و مملو از علم و دانشی را همراه با گوشه گیری ...
مرقد مطهر هشتمین اختر آسمان امامت و ولایت، حضرت علی ابن موسی بن جعفر, امام رضا (ع)، قبله گاه دل های مومنین، در شهر مشهد مقدس است ...
ترکیب جمعیتی شهرهای قوچان، درگز، نیشابور و کلات علاوه بر فارسی زبانان از دو گروه کردهای خراسان و ترکهای خراسان شکل گرفتهاست که به زبانهای ترکی خراسانی و کردی کرمانجی تکلم میکنند.
سیستانیها و بلوچهای خراسان بیشتر در شهرهایی مثل سرخس و تربت جام و البته مشهد مستقرند. عربهای خراسان گروهی از اعراب مهاجر به منطقه خراسان است. تکلم به زبان عربی، معرف قومیت آنان است.
تراش سنگهای قیمتی و نیمه قيمتی، زیورآلات سنتی، حجاری سنتی (سنگ تراشی)، گلیم بافی، ابریشم بافی، فرت بافی( تن بافی)،خراطی سنگ (هركاره تراشی)، نمدمالی سنتی، لباس های محلی، سفالگری سنتی، نقاشی كاشی سنتی، تراش كاشی سنتی، حکاکی سنتی روی سنگ، تركه بافی (ارغوان بافی)، ابریشم کشی، کاشی سازی سنتی، برک بافی، نواربافی (کارت بافی)، گلدوزی سنتی، پوستین دوزی و ...
زعفران، نباتها، نقلها و شیرینیها، زرشک، ادویه جات، انواع فرش وگلیم، انواع محصولات ابریشمی، شعربافی، نمد، پشم ریسی، پیکرههای سنگی، سنگ فیروزه، کارهای دستی سرامیکی و نی بافی، گیوه، چاروق، کارهای چوبی و فلزی، نقاشی بر روی چرم، انواع مهر و تسبیح و بافته های مربوط به نشانهها و پرچم های مذهبی، عطریات و ...
شله مشهدی، کباب شیشلیک شاندیز، کمه جوش، یتیمچه، دیگچه مشهدی، توگی سرداغی، اشکنه گوجه فرنگی، آش ماستی، آش حلبه و زیره نیشابور، آش بلغور گندم نیشابور، حلیم عدس خراسانی و ...
حکیم ابوالقاسم فردوسی، خواجه نصیرالدین طوسی، محمدتقی بهار، جابر بن حیان، حکیم عمر خیام، عطار نیشابوری و ...
استان خراسان رضوی از تنوع اقلیمی برخوردار است، اما به طور کلی جزو مناطق نیمه خشک کشور به شمار میرود. استان خراسان رضوی دارای تابستانهای گرم وزمستانهای نسبتا سرد است و میانگین درجه حرارت سالانه از شمال به جنوب افزایش می یابد.