آرامگاه، در معنی کلی به محل دفن اجساد انسان گفته میشود. همچنین در فرهنگ فارسی، آرامگاه به جای آسایش، محل آرام، خانه، مسکن، منزل، وطن، موطن و آبادی معنی شده است. در برخی کشورها همانند بخشی از کشور هندوستان مردگان را میسوزانند ولی در اکثر نقاط جهان آنها را به خاک میسپارند با این تفاوت که مسیحیان در تابوت و مسلمانان بدون تابوت مردگان را دفن میکنند.
برخی از آرامگاهها به شکل مجزا و مختص شخص خاصی ساخته میشوند و جنبه زیارتی و گردشگری دارند و برخی نیز عمومی هستند. در برخی موارد نیز آرامگاهی برای گروهی از شخصیتهای معروف ساخته میشود.
بناهای آرامگاهی چون بقاع متبرکه بعد از مساجد، در شمار پر تعدادترین آثار معماری قرار دارد. ساخت این بناها از قرون اوليه ی اسلامي به بعد، با پدید آمدن سلسله های مختلف محلی در شرق و شمال ایران رواج یافت. مهمترين ويژگی های مشترك در ساخت اين گونه ابنيه: صحن، مناره، گنبد و ايوان و تزيينات مقرنس است. همانند ساير بناهای اسلامی مقبره ها نيز با آجرکاری، گچبری، کاشی کاری و آيينه کاری تزيين شده اند.
در طول دوره اسلامی ایران، مجموعه بناهای آرامگاهی فاخری ساخته شده است. هسته اولیه شکل گیری مجموعه های مزبور تدفین یک فرد شاخص مذهبی یا غیرمذهبی بوده و سپس درهمان زمان یا در طول زمان های بعدی بناهای جانبی دیگری مانند مسجد، مدرسه، خانقاه، کاروانسرا و ... به مقبره افزوده شده است.
در یک تقسیم بندی کلی می توان مجموعه های مزبور را به دو دسته مذهبی و غیرمذهبی تقسیم کرد. مجموعه های شاهان و سلاطین از جمله مجموعه های غیرمذهبی و مجموعه های شیوخ متصوفه و مجموعه های خاص شیعی (چه برای امامان و چه برای امامزادگان و دیگر شخصیت های مهم شیعه) از جمله مجموعه های مذهبی به شمار می روند.
شاهچراغ، مسجد و آرامگاهی است که در آن، حضرت میر سید احمد، فرزند امام موسی کاظم (ع) و برادر امام رضا (ع) دفن شده است. احمدبن موسی، در ...
برج قربان، مدفن شیخ السلام حسن بن عطار حافظ ابو العلاء همدانی و جمعی از امرای سلجوقی و از آثار تاریخی قرون هفتم یا هشتم هجری است. در سال ...
آرامگاه باباطاهر، مقبره باباطاهر عریان، عارف، شاعر ایرانیتبار و دوبیتی سرای اواخر سده چهارم و اواسط سده پنجم هجری است. او یکی از مشهورترین دوبیتی ...
آرامگاه ابوعلی سینا بنای یادبود شیخالرئیس ابن سینا فیلسوف، دانشمند و طبیب مشهور ایرانی است. وی نویسندهی کتاب شفا و القانون فی الطب یکی ...
سعدیه محل زندگی و دفن سعدی، شاعر برجستهٔ پارسیگوی است. این اثر را محسن فروغی طراحی کرده است. در اطراف مقبره سعدی، قبور زیادی از بزرگان ...
حافظیه یا آرامگاه حافظ نام مجموعهای آرامگاهی است که آرامگاه حافظ شیرازی شاعر برجستهٔ ایرانی را در خود جای داده است. این مجموعه ۴ درب ورودی-خروجی ...
این آرامگاه مربوط به دوره ایلخانی - دوره صفوی - دوره قاجار است. علاوه بر آرامگاه مقدس امامزاده شاه عبدالعظیم (ع)، امامزاده طاهر و امامزاده حمزه ...
بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی فراتر از یک آرامگاه است و با معماری عجیب و زیبایش از هفتصد سال پیش در اردبیل همچنان پابرجاست. در این مکان علاوه ...
خیام، فیلسوف، ستاره شناس، ریاضی دان، رباعی سرای عاشق ایران و ایرانی، در هفتاد سال حیاتش، زندگی ساده و مملو از علم و دانشی را همراه با گوشه گیری ...
بقعه دانای علی، آرامگاه عارفی وارسته و مردمی در قرن سیزدهم هجری قمری است. در روایات آمده که وی مردی متقی و پرهیزگار بوده که به مقام ...
مرقد مطهر حضرت فاطمه معصومه (س)، بنایی با شکوه است که در مرکز شهر قم واقع شده و تاریخ بنای آن به قرن سوم هجری قمری باز می گردد ...
مرقد مطهر هشتمین اختر آسمان امامت و ولایت، حضرت علی ابن موسی بن جعفر, امام رضا (ع)، قبله گاه دل های مومنین، در شهر مشهد مقدس است ...